#Web Teknolojileri

HTML Nedir, Ne İşe Yarar? HTML ile Neler Yapılabilir?

HTML, Tim Berners-Lee tarafından icat edilmiş, web sayfalarını oluşturmak ve düzenlemek için kullanılan standart bir işaretleme dilidir. Yazının devamında HTML Nedir, Ne İşe Yarar? HTML ile Neler Yapılabilir? konusu ile alakalı tüm sorularınıza yanıt bulacaksınız.

Okunma süresi: 11 dakika.
HTML Nedir, Ne İşe Yarar? HTML ile Neler Yapılabilir?


HTML Nedir?

HTML (Hypertext Markup Language), web sayfalarını oluşturmak için kullanılan bir işaretleme dilidir. 1990'lı yılların başında Tim Berners-Lee tarafından icat edilen bu dil, internetin temelini oluşturur. HTML, bir işaretleme dili olarak, web sayfalarının nasıl yapılandırılacağını ve tarayıcılar tarafından nasıl görüntüleneceğini tanımlar. Basitçe HTML, web sayfalarının iskeletini oluşturur.

HTML'in önemli versiyonları ve yılları:

  • HTML 1.0: İlk HTML versiyonu, 1991 yılında Tim Berners-Lee tarafından geliştirildi. İnternetin ilk günlerinde basit web sayfalarını tanımlamak için kullanıldı.
  • HTML 2.0: 1995 yılında yayınlandı. HTML'in ilk standartlaştırılmış versiyonuydu ve temel web işlevlerini tanımladı.
  • HTML 3.2: 1997'de yayınlandı. Daha fazla biçimlendirme etiketi ekledi ve web tasarımında daha fazla esneklik sağladı.
  • HTML 4.01: 1999 yılında tanıtıldı. 99 versiyonu, CSS ile entegrasyonu geliştirdi ve daha anlamlı (semantic) işaretleme yapısına geçiş yaptı.
  • XHTML 1.0: 2000 yılında geliştirildi. HTML 4.01'in XML tabanlı bir versiyonuydu ve daha katı sözdizimi kuralları getirdi.
  • XHTML 1.1: 2001 yılında yayınlandı ve XHTML 1.0'ı modüler bir yapıya taşıdı.
  • HTML5: 2014 yılında resmi olarak tamamlandı. HTML5, HTML'in en büyük güncellemesi olarak video, ses ve diğer multimedya öğelerini yerleşik olarak destekleyen etiketler getirdi ve web uygulamaları için daha güçlü API'ler sağladı.

HTML Ne İşe Yarar: Temel Özellikleri ve İşlevleri

HTML, web sayfalarının yapısını ve içeriğini oluşturmak için kullanılan bir işaretleme dilidir. Metinleri, bağlantıları, resimleri ve diğer içerikleri düzenleyerek, internet tarayıcıları tarafından gösterilecek web sayfalarını tanımlar. HTML'nin temel işlevleri ve özellikleri şunlardır:

  • Bir web sayfasının temel yapısını tanımlar. Sayfanın başlığı, başlık etiketleri, paragraflar, resimler, bağlantılar ve diğer içeriklerin nasıl yerleştirileceğini belirtir. Böylelikle sayfanın düzenini ve yapısını oluşturmanıza yardımcı olur.
  • Metinleri biçimlendirmek için kullanılır. Başlık etiketleri (örneğin <h1>, <h2>, <h3>), metin stilini ve önemini belirtir. Paragraf etiketi (<p>), metin paragraflarını tanımlar.
  • HTML, diğer web sayfalarına veya kaynaklara bağlantılar eklemenizi sağlar. <a> etiketi, bağlantıları tanımlar ve kullanıcıları farklı sayfalara veya web sitelerine yönlendirir.
  • <img> etiketi, resimlerin web sayfalarına eklenmesini sağlar. HTML, video ve ses gibi medya öğelerini yerleştirmek için de kullanılabilir.
  • HTML, web formları oluşturmak için kullanılır. Kullanıcıların metin girişi, seçeneklerin seçilmesi veya dosya yükleme gibi etkileşimlerde bulunmalarını sağlar. Formlar, kullanıcıların bilgi göndermelerini veya sorgular oluşturmalarını mümkün kılar.
  • Sırasız listeler (<ul>), sıralı listeler (<ol>) ve tanımlı listeler (<dl>)gibi farklı liste türlerini destekler. Zira bu, içeriği düzenlemeye ve yapısını belirlemeye yardımcı olur.
  • HTML, temel düzeni tanımlar, ancak sayfanın görünümünü ayrıntılı olarak kontrol etmek için CSS (Cascading Style Sheets) kullanılır. CSS, HTML elemanlarına renkler, yazı tipleri, boyutlar ve diğer stil özelliklerini eklemenizi sağlar.
  • HTML5 ile birlikte, sayfanın anlamını daha iyi ifade etmek için semantik etiketler tanıtıldı. Örneğin, <header>, <nav>, <article>, <section> gibi etiketler, sayfanın yapısını ve içeriğini daha anlamlı hale getirir.
  • Web sayfalarının ekran okuyucuları gibi yardımcı teknolojilerle doğru bir şekilde okunmasını sağlar. Engelli kullanıcıların web sayfalarını anlamalarını kolaylaştırır.
  • HTML, web sayfalarının arama motorları tarafından indekslenmesine ve sıralanmasına yardımcı olan yapısal bilgiler içerir. Zira başlık etiketleri, meta açıklamalar ve diğer öğeler, SEO optimizasyonu için oldukça önem taşır.

HTML Nasıl Kullanılır: Çalışma Mantığı ve Kullanım Örnekleri

HTML öğrenmeye ve temel web sayfaları oluşturmaya başlamak oldukça kolaydır. HTML'e başlamak için ihtiyaç duyacağınız temel şeyler oldukça sınırlıdır.

Başlangıç İçin Gerekenler

İşte başlamanız için gerekenler:

  1. Bilgisayar: HTML kodlarını yazmak ve test etmek için herhangi bir modern bilgisayar yeterlidir.
  2. Metin Editörü: HTML kodlarını yazmak için basit bir metin editörü yeterlidir. Not Defteri (Windows) veya TextEdit (Mac) gibi basit editörlerle başlayabilirsiniz. Daha gelişmiş alternatifler arıyorsanız, Visual Studio Code, Atom, Sublime Text gibi popüler kod editörlerini tercih edebilirsiniz.
  3. Web Tarayıcısı: Yazdığınız HTML dosyalarını görmek ve test etmek için bir web tarayıcısına ihtiyacınız olacak. Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari veya Microsoft Edge gibi modern bir tarayıcı kullanabilirsiniz.
  4. Temel Bilgisayar Bilgisi: Dosyaları kaydetme, farklı dosya formatlarını açma gibi temel bilgisayar işlemlerini bilmek yararlı olacaktır.
  5. İnternet Erişimi (Opsiyonel): HTML öğrenirken çeşitli kaynaklardan yararlanmak için internet erişimi faydalı olur. Çevrimiçi dersler, öğretici videolar, belgeler ve topluluk forumları gibi kaynaklar, öğrenme sürecinizi hızlandırabilir.

Kod Yazma Aşaması ve Örnekler

Adım 1: Temel HTML Yapısı

Her HTML dosyasının başında temel bir yapı bulunur:

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Sayfa Başlığı</title>
</head>
<body>
    Bu kısımda içerik yer alacak
</body>
</html>

Adım 2: Başlık ve Paragraf Ekleme Başlık ve paragraf etiketleri, sayfa içeriğinin temel bölümleridir:

<h1>Bu Bir Başlık</h1>
<p>Bu bir paragraf.</p>

Adım 3: Bağlantı ve Resim Ekleme Bağlantılar ve resimler, sayfaya interaktiflik ve görsellik katar:

<a href="https://www.example.com">Bu bir bağlantıdır</a>
<img src="image.jpg" alt="Resim Açıklaması">

Adım 4: Listeler Oluşturma Listeler, bilgileri düzenli bir şekilde sunmanın iyi bir yoludur:

<ul>
    <li>Liste Öğesi 1</li>
    <li>Liste Öğesi 2</li>
</ul>
<ol>
    <li>Sıralı Liste Öğesi 1</li>
    <li>Sıralı Liste Öğesi 2</li>
</ol>

Adım 5: Tablo Ekleme Tablolar, verileri sütunlar ve satırlar halinde düzenlemek için kullanılır:

<table border="1">
    <tr>
        <th>Başlık 1</th>
        <th>Başlık 2</th>
    </tr>
    <tr>
        <td>Veri 1</td>
        <td>Veri 2</td>
    </tr>
</table>

Adım 6: Form Oluşturma Formlar, kullanıcıdan bilgi almak için kullanılır:

<form action="#">
    <label for="isim">İsim:</label>
    <input type="text" id="isim" name="isim"><br><br>
    <input type="submit" value="Gönder">
</form>

Yukarıdaki adımlar HTML ile basit bir web sayfası oluşturmanın temellerini oluşturur. Daha karmaşık özellikler ve gelişmiş tasarımlar için HTML dökümantasyonunu ve web geliştirme kaynaklarını inceleyebilirsiniz.

En Çok Kullanılan HTML Kodları Hangileri?

İşte bazı yaygın HTML kodları ve bunların kullanımları:

  • <!DOCTYPE html>: HTML5 belgesini tanımlar.
  • <html>: HTML belgesinin kök elementidir.
  • <head>: Belgenin başlık bilgilerini içeren bölümdür.
  • <title>: Web sayfasının başlığını tanımlar; tarayıcı sekmesinde görünür.
  • <body>: Web sayfasının ana içeriğini içerir.
  • <h1> ila <h6>: Başlık etiketleri; <h1> en büyük, <h6> en küçük başlık.
  • <p>: Paragraf etiketidir.
  • <a href="...">: Hiperlink oluşturmak için kullanılır. "..." içine URL veya bir hedef konulur.
  • <img src="..." alt="...">: Resim eklemek için kullanılır. src resmin kaynağını, alt alternatif metni belirtir.
  • <ul>, <ol>, <li>: Sırasız (<ul>) ve sıralı (<ol>) liste oluşturmak için kullanılır; <li> liste öğelerini tanımlar.
  • <div>: Bölümlendirme veya gruplama için kullanılan genel amaçlı konteynırdır.
  • <span>: İçerikteki küçük bölümleri biçimlendirmek için kullanılır.
  • <table>, <tr>, <td>: Tablo oluşturmak için kullanılır. <table> tabloyu, <tr> satırları, <td> hücreleri tanımlar.
  • <form>: Kullanıcı girdisi toplamak için form oluşturur.
  • <input>: Form içinde çeşitli giriş türlerini (metin, şifre, radyo butonları vb.) tanımlar.
  • <button>: Tıklanabilir düğme oluşturur.

HTML Renk Kodları

Renk kodları, HTML ve CSS'de arka plan, metin renkleri ve diğer tasarım öğeleri için sıklıkla kullanılır. HTML'de renkler genellikle iki ana yolla tanımlanır: isimlerle ve renk kodlarıyla. Renk kodları daha kesin ve çeşitli renk seçenekleri sağlar. İki popüler renk kodu formatı vardır: Hexadecimal (Hex) kodlar ve RGB (Red, Green, Blue) kodlar.

Hexadecimal Renk Kodları:

Hex renk kodları, # işareti ile başlar ve ardından altı haneli bir sayı ve/veya harf kombinasyonu gelir. İlk iki karakter kırmızıyı, ortadaki iki karakter yeşili ve son iki karakter maviyi temsil eder. Örneğin:

  • Siyah: #000000
  • Beyaz: #FFFFFF
  • Kırmızı: #FF0000
  • Yeşil: #00FF00
  • Mavi: #0000FF
  • Sarı: #FFFF00
  • Turuncu: #FFA500
  • Gri: #808080

RGB Renk Kodları:

RGB renk kodları, rgb() fonksiyonunu kullanarak tanımlanır ve üç sayı içerir. Sayılar, sırasıyla kırmızı, yeşil ve mavi renk bileşenlerinin yoğunluğunu belirtir. Her bileşen 0'dan (hiç yok) 255'e (tam yoğunluk) kadar bir değer alabilir. Örnekler:

  • Siyah: rgb(0, 0, 0)
  • Beyaz: rgb(255, 255, 255)
  • Kırmızı: rgb(255, 0, 0)
  • Yeşil: rgb(0, 255, 0)
  • Mavi: rgb(0, 0, 255)
  • Sarı: rgb(255, 255, 0)
  • Turuncu: rgb(255, 165, 0)
  • Gri: rgb(128, 128, 128)

RGB kodlarına ek olarak RGBA kodları da bulunur; ilgili format, renklerin yanı sıra saydamlık (alpha değeri) bilgisini de içerir. Örneğin, rgba(255, 0, 0, 0.5) yarı saydam kırmızı bir renk oluşturur.

HTML'in Artıları ve Eksileri

HTML, web geliştirme dünyasının temel taşlarından biridir ve her web geliştiricisinin bilmesi gereken temel bir dildir ancak her teknoloji gibi, HTML'in de kendine özgü artıları ve eksileri bulunmaktadır.

Artılar:

  • HTML, tüm web tarayıcılar tarafından desteklenir, bu da onu internet üzerindeki standart dillerden biri yapar.
  • Diğer programlama dillerine göre daha basit bir yapıya sahiptir ve öğrenmesi daha kolaydır.
  • CSS ve JavaScript gibi diğer teknolojilerle kolayca entegre edilebilir, bu da dinamik ve etkileşimli web sayfaları oluşturmayı mümkün kılar.
  • Arama motoru optimizasyonu (SEO) için mükemmeldir. Doğru kullanıldığında, arama motorlarının içeriği daha kolay anlamasına ve indekslemesine yardımcı olur.
  • HTML için birçok geliştirme aracı ve kaynak mevcuttur, bu da geliştiricilerin işlerini kolaylaştırır.

Eksiler:

  • Statik sayfalar oluşturmak için tasarlanmıştır ve kendi başına dinamik özellikler veya gelişmiş tasarım seçenekleri sunmaz.
  • Veritabanı işlemleri, sunucu tarafı işlemler veya kullanıcı girişi gibi gelişmiş işlevler HTML ile doğrudan gerçekleştirilemez; bunun için PHP, JavaScript gibi dillerle birleştirilmelidir.
  • Farklı web tarayıcılarının HTML kodlarını farklı şekillerde yorumlaması, tutarsız görüntülenmeye neden olabilir.

CSS Nedir?

CSS (Cascading Style Sheets), web sayfalarının görünümünü ve biçimini tanımlamak için kullanılan bir stil dili. HTML ile birlikte kullanılarak, web sayfalarının layout, renk, font ve diğer görsel öğelerini düzenler. CSS, içerik (HTML) ile tasarımı (stil) ayırarak web geliştirmeyi daha esnek ve yönetilebilir hale getirir.

HTML ve CSS Arasındaki Farklar Nelerdir?

Rol ve Amaç:

  • HTML: Web sayfasının yapısını ve içeriğini tanımlar (örneğin, metinler, bağlantılar, resimler).
  • CSS: Web sayfasının tasarımını ve sunumunu tanımlar (örneğin, renkler, fontlar, aralıklar).

Kullanım Alanı:

  • HTML: Sayfa yapısı ve içerik hiyerarşisi için kullanılır.
  • CSS: Sayfanın görsel stilini ve düzenini kontrol eder.

Sintaks:

  • HTML: Etiketler ve öğeler kullanılarak belge yapısı oluşturulur.
  • CSS: Seçiciler ve özellik-değer çiftleri kullanılarak stil kuralları tanımlanır.

Bağımlılık ve İlişki:

  • HTML, temel yapısı olmadan CSS'in işlevsiz olduğu bir temel oluşturur.
  • CSS, HTML öğelerine stil ekleyerek görünümlerini geliştirir.

Dosya Türleri:

  • HTML: .html veya .htm uzantılı dosyalarda saklanır.
  • CSS: .css uzantılı dosyalarda saklanır.

Entegrasyon:

  • HTML dosyaları içinde CSS doğrudan gömülebilir veya harici CSS dosyalarına bağlanabilir.
  • CSS, HTML'den bağımsız olarak yazılabilir ve birden fazla HTML dosyasında kullanılabilir.

Kısacası, HTML web sayfasının "iskeleti"ni oluştururken, CSS bu "iskelete" stil ve görsel çekicilik kazandırır. İkisi birlikte çalışarak modern, görsel açıdan çekici ve kullanıcı dostu web sitelerinin oluşturulmasını sağlar.

Hangi Alanlarda Kullanılır: HTML İle Neler Yapılabilir?

HTML (Hypertext Markup Language), web geliştirmede temel bir rol oynar ve birçok farklı alanda kullanılır. İşte HTML kullanımının bazı yaygın örnekleri:

  1. Web Sayfalarının Yapılandırılması: HTML, web sayfalarının temel yapısını oluşturur. Metinler, bağlantılar, görseller ve diğer multimedya öğeleri HTML etiketleri kullanılarak düzenlenir.
  2. Form Oluşturma: Kullanıcı girişi toplamak için formlar HTML ile oluşturulur. Örneğin, kayıt formları, arama çubukları ve geri bildirim formları.
  3. Dokümantasyon: Bazı yazılım ve API'ler için HTML formatında dokümantasyon sağlanır. HTML'in geniş uyumluluğu, bu dokümantasyonların çeşitli platformlarda kolayca görüntülenmesini sağlar.
  4. E-posta Şablonları: Bazı e-posta şablonları HTML kullanılarak oluşturulur, böylece metinlere stil eklenir ve görsel açıdan daha çekici hale getirilir.
  5. Haber Bültenleri ve E-kitaplar: HTML, haber bültenleri ve bazı e-kitap formatlarında içerik yapısını düzenlemek için kullanılır.
  6. Mobil Uygulama Geliştirme: Web tabanlı mobil uygulamalar ve bazı hibrit mobil uygulamalar, arka planda HTML kullanır.
  7. Eğitim Materyalleri ve Online Kurslar: Eğitim materyalleri ve online kurs içerikleri genellikle HTML kullanılarak hazırlanır.
  8. Bloglar ve Kişisel Web Siteleri: Kişisel bloglar ve web siteleri genellikle HTML kullanılarak oluşturulur.
  9. Sosyal Medya ve İçerik Paylaşım Siteleri: Sosyal medya platformları ve video, resim paylaşım siteleri de temelde HTML kullanılarak oluşturulmuştur.
  10. SEO Optimizasyonu: HTML, web sayfasının arama motorları tarafından doğru bir şekilde anlaşılması ve indekslenmesi için çok önemlidir.

En İyi HTML Editörleri

HTML düzenleme ve kodlama için kullanılabilecek birçok kaliteli editör bulunmaktadır. İşte en popüler ve yaygın kullanılan HTML editörlerinden bazıları:

  1. Visual Studio Code (VS Code): Microsoft tarafından geliştirilen ücretsiz, hafif ve oldukça güçlü bir kod editörüdür. Geniş eklenti desteği, hata ayıklama araçları ve Git entegrasyonu ile popülerdir.
  2. Sublime Text: Hızı ve verimliliği ile tanınan, çoklu platform destekli bir metin editörüdür. Kullanıcı dostu arayüzü ve özelleştirilebilir yapılandırması ile bilinir.
  3. Atom: GitHub tarafından geliştirilen açık kaynaklı ve ücretsiz bir kod editörüdür. Kolay kullanımı, özelleştirilebilir yapısı ve geniş eklenti kütüphanesi ile dikkat çeker.
  4. Brackets: Adobe tarafından geliştirilen açık kaynaklı bir kod editörüdür. Özellikle web tasarım ve ön uç geliştirme için uygun araçlar sunar.
  5. Notepad++: Windows için hafif, yüksek performanslı ve ücretsiz bir kod editörüdür. Basit arayüzü ve kaynak kullanımındaki verimliliği ile tercih edilir.
  6. Dreamweaver: Adobe tarafından geliştirilen profesyonel bir web tasarım ve geliştirme aracıdır. WYSIWYG (Ne Görüyorsan Onu Alırsın) editörü ve diğer gelişmiş özellikleri ile bilinir, ancak ücretlidir.
  7. Eclipse: Özellikle Java geliştirme için popüler olan genişletilebilir bir IDE'dir, ancak web geliştirmesi için de eklentiler aracılığıyla kullanılabilir.
  8. WebStorm: JetBrains tarafından geliştirilen, JavaScript odaklı bir IDE'dir. HTML, CSS ve JavaScript için güçlü düzenleme ve hata ayıklama araçları sunar, ancak ücretlidir.

Özetle

Konuda HTML hakkında detaylı bilgiler paylaştık. HTML için kısa tanım olarak; web sayfalarını oluşturmak ve yapısını tanımlamak için kullanılan bir işaretleme dilidir diyebiliriz. Web sayfasının içeriğini (metin, resimler, bağlantılar gibi) ve bu içeriğin nasıl görüntüleneceğini tanımlar. HTML, web sayfalarının iskeletini oluşturur ve metinleri, başlıkları, tabloları ve resimleri düzenlemek için etiketler kullanır.

HTML, web geliştirmenin temelidir ve tüm web tarayıcıları tarafından desteklenir. İnternetteki hemen her sayfa HTML kullanılarak oluşturulmuştur. HTML, statik sayfa içeriğini düzenlemek için kullanılırken, dinamik ve etkileşimli özellikler için genellikle CSS ve JavaScript ile birlikte kullanılır.

sıkça sorulan sorular

Web sayfalarının yapısını ve içeriğini oluşturmak için kullanılır. Metinler, bağlantılar, resimler ve diğer multimedya içerikleri düzenlemek ve tarayıcılarda göstermek için yaygın olarak kullanılır.

Hayır, HTML bir programlama dili değildir. HTML, bir işaretleme dili (markup language) olarak tanımlanır ve web sayfalarının yapısını belirlemek için etiketler kullanır. Programlama dilleri gibi mantıksal işlemler veya algoritmalar içermez.

HTML kodları, açılış ve kapanış etiketleri arasına yerleştirilen içeriklerle yazılır. Örneğin, bir paragraf oluşturmak için <p> etiketi kullanılır: <p>Bu bir paragraftır.</p>. HTML kodları genellikle metin editörleri veya HTML editörleri kullanılarak yazılır.

HTML içeriği, bir web sayfasının HTML etiketleriyle yapılandırılmış bölümüdür. Bu içerik, metinler, bağlantılar, resimler, listeler ve diğer HTML elemanlarını içerebilir.

HTML kodları, herhangi bir basit metin editöründe (Notepad, TextEdit) veya gelişmiş kod editörlerinde (Visual Studio Code, Sublime Text, Atom) yazılabilir. 

Evet, sadece HTML kullanarak statik bir web sitesi yapılabilir. Ancak, bu tür siteler dinamik içerik veya kullanıcı etkileşimleri içermez. Daha karmaşık ve etkileşimli siteler için CSS, JavaScript ve sunucu tarafı dilleri gibi diğer teknolojilerin kullanılması gereklidir.

Basit, statik içeriğe sahip sitelerde genellikle sadece HTML kullanılır. Örneğin, kişisel portföyler, basit bilgi sayfaları ve belirli belgeler sadece HTML ile oluşturulabilir.

HTML öğrenmek genellikle diğer programlama dillerine kıyasla daha kolaydır çünkü daha az karmaşık ve daha anlaşılır bir yapıya sahiptir. Temel HTML bilgisini birkaç gün veya hafta içinde öğrenebilirsiniz, ancak usta seviyesinde beceri kazanmak daha fazla pratik ve öğrenme gerektirir.